Je hebt gehoord dat er satellieten zijn die in een baan om de aarde draaien en je vraagt je af of jij die kunt ontvangen?

Het korte antwoord is: ja, je kunt die satellieten ontvangen, en zelfs met eenvoudige middelen.

Als je de stap gaat zetten om deze satellieten te beluisteren zijn er wel een aantal randvoorwaarden die je moet gaan invullen, anders kan het knap lastig worden.

Laat ik in eerste instantie alleen ingaan op de zaken die specifiek zijn voor het ontvangen van deze objecten en niet op allerlei technische aspecten die te maken hebben met ontvangers, zenders en antennes. Het is namelijk zelfs mogelijk om met een eenvoudige VHF (2m) portofoon de  signalen van het International Space Station (ISS) te ontvangen als je buiten in de tuin gaat staan. Verder is ISS als het weer het toelaat ook met het blote oog te zien.

Waar moet je rekening mee houden om een satelliet te ontvangen?

• Bepaal de tijd zo exact mogelijk en houd rekening met de tijdzone waar in je zit. Als advies geef ik het volgende mee, wen er alvast aan om met GMT/UTC te gaan rekenen (vergeet ook zomer en wintertijd niet). In Nederland zitten we in de zomer in de Central European Summer Time (CEST) tijdzone, en in de winter in CET.
• Wat is je exacte locatie (lengte- en breedtegraad)? heb je een GPS ontvanger? Dan kun je die gebruiken, en als je die niet hebt kun je deze link gebruiken die je naar de website F6FVY doorverwijst. Hier kun je o.b.v. Google maps helemaal inzoomen op je locatie en zo je lengte- en breedtegraad bepalen.

Als we de bovenstaande informatie hebben is het wel makkelijk als we een computer programma gebruiken wat nu voor ons de berekening maakt wanneer een satelliet binnen ons bereik is en we deze zouden kunnen ontvangen of bekijken. Er zijn verschillende programma’s beschikbaar voor alle mogelijk besturingssystemen ik zal er een aantal noemen. Maak zelf de keuze welk programma het beste bij je past.

Voor Linux

• GPredict, dit programma is in de meeste repositories (programmabibliotheek) van bekende Linux distributies aanwezig en kan daar vanuit die repository worden geïnstalleerd. Dit programma is grafisch georiënteerd.
• Predict, een op text gebaseerde versie voor Linux.

Voor Apple

• GPredict, dit programma is ook voor OSX als dmg versie verkrijgbaar.
• MacDoppler, een programma wat speciaal voor OSX is geschreven. Het is tijdelijk te gebruiken en als die periode voorbij is, zul je een licentie sleutel moeten kopen.

Voor Windows:

• Nova, het programma bestaat net als SatPC32 al geruime tijd en wordt door veel mensen gebruikt.
• Orbitron, dit is eenvoudig satelliet volg programma wat door veel mensen wordt gebruikt met een Microsoft besturingssysteem, en is “gratis”. De maker zou het wel op prijs stellen als je een kaartje naar het stuurt.
• SatPC32, dit programma bestaat al erg lang en werkt erg goed. Het is wel wat spartaans en veel mensen moeten daar erg aan wennen. Heb je dit eenmaal onder de knie werkt het perfect. Je kunt het programma gratis testen, maar wil je het het definitief blijven gebruiken zul je een licentie sleutel moeten kopen. Wel is het zo dat dit geld door de maker doneert aan AMSAT-NA en/of AMSAT-DL.

Als we nu een van deze programma’s hebben geïnstalleerd op onze computer zullen we een aantal dingen moeten instellen. Laten we beginnen met in te stellen wat de locatie is waar zijn als we een satelliet willen ontvangen, meestal zal dit natuurlijk thuis zijn. Met de gegevens die we eerder hebben opgezocht kunnen we lengte- en breedtegraad instellen onder de optie locatie. De tijd en tijdzone moeten we instellen binnen het besturingssysteem.

Dan blijft er nog een ding over en dat zijn de baan parameters (kepler data, two line elements (TLE)).  Op dit moment ga ik niet in detail uitleggen wat deze parameters zijn en hoe ze zijn opgebouwd maar je hebt ze wel nodig om samen met de andere parameters te bepalen waar een satelliet zich bevind. De gegevens zeggen iets over de baan die een satelliet maakt t.o.v. de Aarde en zijn onderhevig aan verandering. Het is daarom belangrijk dat je deze gegevens regelmatig ververst. Al de eerder genoemde programma’s hebben een ingebouwde functie om dit handmatig dan wel automatisch te doen.

Nu we al deze informatie hebben ingevuld kunnen we gaan kiezen welke satelliet op welk moment binnen ons bereik is.

Ik adviseer je, om eenvoudig te beginnen met bijvoorbeeld ISS, Het International Space Station zend APRS/AX25 signalen uit op 145.825 FM. Kijk eens of die kan ontvangen op het moment dat de software je heeft verteld wanneer die binnen bereik is. Controleer wel even op bijvoorbeeld de AMSAT-NA status pagina of dit systeem aan staat. Bij het arriveren van nieuwe astronauten kan het systeem bijvoorbeeld uit staan.

Extra informatie:

• ISS Fan club
• Amateur Radio on the International Space Station – ARISS
• Satellieten online volgen, zonder extra software m.b.v. een web browser – N2YO
• Welke satellieten zijn actief – AMSAT-NA status pagina.